HƯỚNG DẪN KỸ THUẬT TRỒNG TRÀ HOA VÀNG DƯỚI TÁN RỪNG

I. Trà hoa vàng

1.1. Phân loại

– Tên phổ thông: Trà hoa vàng hay còn gọi là Kim hoa trà

– Tên khoa học: Camellia chrysantha

– Họ: Theaceae

1.2. Công dụng 

Trà hoa vàng có tác dụng hạ huyết áp, giảm tiểu đường, hạ cholesterol, hạ mỡ máu, chống u bướu, tăng cường hệ miễn dịch và kéo dài tuổi thọ.

Trà hoa vàng có khả năng kiềm chế sinh trưởng của các khối u đến 33,8%, giảm đến 35% hàm lượng cholesterol trong máu, Giảm tới 36,1% lượng lipoprotein trong máu, cao hơn 10% so với các liệu pháp chữa trị sử dụng tây dược.

1.3. Phân bố

Ở Việt Nam Trà hoa vàng có nhiều ở Quảng Ninh, Bắc Giang, Bắc Kạn, Nghệ An (Quế Phong). Vĩnh Phúc (Tam Đảo), Ninh Bình, Đà Lạt, Tuyên Quang, Hà Nội (Ba Vì), Đồng Nai (Vĩnh Cửu)…

1.4. Đặc điểm hình thái

Chè hoa vàng là cây gỗ nhỏ hay cây bụi; nhánh mảnh, không lông. Lá có phiến thuôn, dài 11–14 cm, rộng 4–5 cm, không lông, mép có khía răng cưa nhỏ, gân bên khoảng 10 đôi; cuống lá dài 6–7 mm. Hoa mọc đơn độc trên cuống dài 7–10 mm; lá bắc 5. Lá đài 5; cánh hoa 8-10, màu vàng đậm, cao 3 cm; nhị nhiều; bầu nhụy không lông, vòi nhụy 3-4, dính nhau một phần. Quả nang to 3 cm, vỏ quả dày 3 mm. Sinh sống trong các khu rừng ẩm có độ cao dưới 500 m

1.5. Điều kiện gây trồng

Cây sinh trưởng tốt nhất trong môi trường tự nhiên với các điều kiện sau:

 Nhiệt độ trung bình năm: 20,1^oC – 23,4^oC

Lượng mưa trung bình năm: 1560mm – 2594mm

Đất trồng: đất cát pha, đất thịt nhẹ đến đất thịt trung bình, đất chua hoặc hơi chua, đất màu nâu, nâu xám hoặc xám đen, đất bề mặt tơi xốp, đất có độ ẩm cao ven khe suối

Trà hoa vàng ưa sống dưới tán rừng thấp có độ tàn che 0,5-0,7 

Tiêu chuẩn cây con đem trồng

+ Tuổi cây: 12 tháng

+ Chiều cao cây tối thiểu từ 20 cm – 30 cm

+ Đường kính cổ rễ: 0,2 cm – 0,3 cm

+ Cây sinh trưởng tốt không bị sâu bệnh 

Trồng rừng

Thời vụ trồng

Trồng 2 vụ, trồng vụ Đông là vụ trồng tốt nhất, có thể trồng vào vụ Thu – Đông và vụ Xuân; tránh trồng vụ Hè vì cây con không chịu được nắng nóng. 

Phương thức trồng và mật độ trồng

Trồng dưới tán rừng

– Trồng dưới tán mật độ 3.000 – 4000 cây/ha tùy thuộc vào tùy vào đối tượng dưới tán. 

Làm đất, đào hố, bón phân, lấp hố

– Cuốc lật hoặc xới đất rẫy cỏ cục bộ l m² xung quanh vị trí đào hố, nhặt sạch rễ cây lớn (trên 2cm).

– Đào hố kích thước 40cm x 40cm x 40cm, khi đào chú ý để riêng lớp đất mặt bên phía trên dốc, chặt đứt toàn bộ rễ cây có trong lòng hố, hoàn thành việc đào hố trước khi trồng 1 tháng.

– Bón thúc 1-2 kg phân chuồng hoai/hố hoặc 0,1-0,2 kg NPK (5:10:3)/hố trước khi lấp hố.

– Lấp toàn bộ lớp đất mặt hố lấp xong phải cao hơn mặt đất tự nhiên 2 cm – 3 cm và có tủ cỏ hoặc rơm rạ để giữ độ ẩm cho cây trong giai đoạn đầu mới trồng.

Kỹ thuật trồng cây con có bầu

– Dùng cuốc hoặc bay khơi rộng lòng hố vừa đủ đặt bầu cây, có chiều sâu cao hơn chiều cao của túi bầu 1 cm – 2 cm.

– Rạch bỏ vỏ bầu (nếu vỏ bầu bằng nylon), đặt bầu cây ngay ngắn trong lòng hố, lấp đất và lèn chặt, vun đất quanh gốc cây cao hơn mặt đất tự nhiên 5 cm – 10 cm.

Trồng dặm

Sau trồng 2 tháng, kiểm tra thống kê cây chết và tiến hành trồng dặm cây đã chết, kỹ thuật trồng như trồng chính.

Chăm sóc và bảo vệ rừng

Chăm sóc rừng mới trồng

– Chăm sóc 3-5 năm sau khi trồng, chú ý giai đoạn đầu sau khi trồng nếu thời tiết khô hạn có thể tưới nước. Năm thứ nhất đến năm thứ 3 chăm sóc ít nhất 3 lần/năm. Từ năm thứ 4 mỗi năm chăm sóc 2-3 lần. Nội dung chăm sóc gồm: trồng dặm, dẫy cỏ, vun gốc, bón phân, điều chỉnh ánh sáng hợp lý để cây nhanh lớn.Chú ý cây che bóng: Khi cây mới trồng đến tròn 1 năm tuổi cần có độ che bóng từ từ 30-40%, tránh ánh sáng. Khi Trà hoa vàng được 2 năm tuổi phát bỏ cây che bóng.  Phát dọn thực bì, cỏ dại gỡ dây leo quấn quanh thân cây.Dẫy cỏ, xới xáo quanh gốc: Dẫy sạch cỏ dại quanh gốc cây và xới xáo xung quanh gốc sâu 10-15cm, rộng 0,6-0,8 m

– Nếu trồng Trà hoa vàng trong băng, rạch hoặc dưới tán cây thì cần chăm sóc cho cây theo chế độ sau:

+ Phát dọn dây leo và cây cỏ lấn át Trà Hoa vàng, giữ ẩm cho gốc cây và phòng trừ sâu bệnh phá hoại.

+ Xới xáo xung quanh gốc cây thành 1 vòng tròn có đường kính 0,8 m – l m cho những lần chăm sóc từ năm thứ nhất đến năm thứ 3.

+ Bón thúc cho cây với 200g phân vi sinh hoặc NPK, bón trong các rạch vòng tròn cách gốc 0,3 m – 0,4 m, mỗi năm bón 1 lần trong 3 năm đầu. Từ năm thứ 4 trở đi, nếu có điều kiện thì bón thúc cho Trà Hoa vàng hàng năm.

– Trong quá trình chăm sóc từ năm thứ 2 đến năm thứ 3 phải điều chỉnh giảm dần độ tàn che cho Trà Hoa vàng.

– Thu hoạch và bảo quản trà hoa vàng

Hái là một bước có ý nghĩa quan trọng trong kỹ thuật trồng trà hoa vàng. Là khâu đầu tiên trong quá trình chế biến trà đúng cách. Từ khi trà bắt đầu ra hoa, người chủ vườn cần phải tính toán và hái đúng thời điểm hoa trà nở rộ. Đó chính là thời điểm hoa trà cho nhiều chất dinh dưỡng nhất. Đồng thời, người hái cũng cần phải giữ nguyên cả hoa và đài hoa.

Phần búp trà, cần hái chừa đủ lá để cây còn sinh trưởng phát triển tiếp. Hái đúng lứa búp và phải sử dụng tay hái nhằm đảm bảo chất lượng.

Sau khi thu hoạch, trong quá trình chờ vận chuyển đến nơi chế biến cần để trà trong nhà mát thoáng gió. Ngoài ra, cần phải rải hoa trà thành lớp mỏng 20 – 30 cm, khoảng 2-3 giờ đảo một lần.